МАГАДЛАН ИТГЭМЖЛЭЛИЙН ТУХАЙ

Магадлан итгэмжлэл гэдэг нь тухайн байгууллага, байгууллагыг магадлан итгэмжлэгч байгууллагаас тогтоосон чанарын тодорхой стандартыг хангаж байгааг үнэлж, хүлээн зөвшөөрөх үйл явц юм. Магадлан итгэмжлэлийг ихэвчлэн боловсрол, эрүүл мэндийн салбарт ашигладаг боловч зохицуулалт, хяналт шаарддаг аливаа үйлдвэр, салбарт хэрэглэж болно.

Магадлан итгэмжлэлийн зорилго нь байгууллага, байгууллагуудын үйл ажиллагааг чанарын өндөр түвшинд, гүйцэтгэл, үр дүнгийн тодорхой стандартыг хангасан байх явдал юм. Магадлан итгэмжлэл нь ихэвчлэн сайн дурын үндсэн дээр хийгддэг боловч ихэнх тохиолдолд байгууллагууд гэрчилгээ авах шаардлагатай болдог.

Магадлан итгэмжлэх үйл явцыг ихэвчлэн ашгийн бус байгууллага эсвэл төрийн байгууллага хэрэгжүүлдэг бөгөөд тухайн байгууллагын бодлого, журам, үйл ажиллагаа, түүнчлэн гүйцэтгэлийн өгөгдөл, үр дүнг хянадаг. Байгууллага магадлан итгэмжлэгдсэний дараа байнгын хяналт, үнэлгээгээр магадлан итгэмжлэлээ хадгалах шаардлагатай болдог.

Магадлан итгэмжлэл нь байгууллагад хэд хэдэн давуу талтай байдаг. Жишээлбэл байгууллагын чанарыг хөндлөнгийн баталгаажуулалтаар хангаж, оюутнууд, өвчтөнүүд, үйлчлүүлэгчид гэх мэт оролцогч талуудын дунд итгэлцэл, итгэлцлийг бий болгоход тусалдаг. Магадлан итгэмжлэл нь мөн тасралтгүй сайжруулах хүрээг бүрдүүлж, байгууллагуудад гүйцэтгэлээ сайжруулах боломж олгож, бодит байдалтайгаа “нүүр тулахад” нь тусалдаг.

Боловсролын хүрээнд магадлан итгэмжлэлийг ихэвчлэн их, дээд сургуулиудыг үнэлэхэд ашигладаг. Магадлан итгэмжлэгч байгууллагууд сургалтын хөтөлбөрийн чанар, багш нарын ур чадвар, төгсөгчдийн ажилд орох, цаашдын боловсрол эзэмших зэрэг хүчин зүйлсийг үнэлж болно.

Манай улсын хувьд үндэсний хэмжээнд боловсролын хөндлөнгийн үнэлгээ, баталгаажуулалтыг Боловсролын Магадлан Итгэмжлэх Үндэсний Зөвлөл /БМИҮЗ/ хийж байна.

БМИҮЗ нь дараах үндсэн чиг үүргийг хэрэгжүүлдэг:

• Боловсролын сургалтын байгууллага, сургалтын хөтөлбөрийн чанарыг эрх бүхий байгууллагын баталсан стандарт, шаардлагын дагуу магадлан итгэмжлэх, чанарын баталгаажуулалтыг удирдлага, арга зүйгээр хангах, мэргэшлийн үндэсний шаталсан бүтцийг эрхлэн хариуцах
• Магадлан итгэмжлэл хийх эрхийг дотоодын байгууллагад олгох, хуулийн дагуу гадаадын хуулийн этгээдэд зөвшөөрөрл олгох, гадаад улсын болон олон улсын эрх бүхий байгууллагатай хамтран магадлан итгэмжлэл хийх, олон улсад магадлан итгэмжлэгдсэн хөтөлбөрийг баталгаажуулах, бүртгэх
• Боловсролын чанарын баталгаажуулалт – магадлан итгэмжлэлийн байгууллага, олон улсын гэрээ, хэлэлцээрийн хүрээнд боловсролын зэрэг, баримт бичгийг харилцан хүлээн зөвшөөрөх судалгаа, үнэлгээ хийх, баталгаажуулах.

ЧАНАРЫН БАТАЛГААЖУУЛАЛТ ГЭЖ ЮУ ВЭ?

Их, дээд сургуулийн чанарын баталгаажилтыг дотоод болон хөндлөнгийн гэсэн хоёр хэсэгт хуваадаг. Дотоод чанарын баталгаажилт нь их, дээд сургуулийн өөрийн салшгүй хэсэг байж, боловсролын бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний бүхий л шаардлагыг хэрэгжүүлж, зөвшөөрөгдсөн үйл ажиллагаа явуулж байгааг бататгахад өөрийн дотоод нөөц бололцоонд түшиглэдэг бол хөндлөнгийн чанарын баталгаажилт нь боловсролын үйлчилгээ, хөтөлбөрүүдийн хэрэгжилтийг үнэлэхэд хөндлөнгийн бие даасан хуулийн этгээдийг ашигладаг. Энэ нь сургууль нийгэм, олон нийтийн өмнө хүлээх үүрэг хариуцлагаа хадгалах, аливаа эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэх зорилготой юм.

Дотоод чанарын баталгаажилт (ДЧБ) нь сургах, сурах, судалгаа шинжилгээ, олон нийт, аж үйлдвэрийн салбартай тогтоосон харилцаа холбоо гэх мэт их, дээд сургуулийн сургалтын үйл ажиллагааны чанарын бүхий л хэсгийг үнэлдэг. Үнэлгээ нь засаглал, менежментийн нийцтэй, олдоцтой байдал, хөтөлбөрийн боловсролын зорилгуудыг хүргэх боловсролын хөтөлбөрүүд, нөөц бололцоог хамарна. Хөтөлбөрийн дотоод чанарын баталгаажуулалтын үндсэн зорилго нь сургалтын үйл явцыг тасралтгүй сайжруулах замаар хөтөлбөрүүдийн чанарыг нэмэгдүүлэхэд чиглэнэ.

Хөндлөнгийн чанарын баталгаажилт (ХЧБ) нь хөндлөнгийн оролцоотой их сургуулийн чанарын баталгаажилтын ерөнхий тогтолцооны нэг хэсэг байдаг. ХЧБ нь их, дээд сургуулийн гадна байгаа сонирхогч талуудын өмнө менежментийн тогтолцоо, сургалтын хөтөлбөрийн хүлээх үүрэг хариуцлагыг бататгахад оршино. Энэ нь эргээд их, дээд сургуулийн дотоод чанарыг сайжруулах санал, зөвлөмж болдог.

НССДС-ИЙН ЧАНАРЫН ДОТООД БАТАЛГААЖУУЛАЛТЫН

ТОГТОЛЦОО, БҮТЭЦ /ЗУРАГЛАЛ/